Bijna 13 jaar geleden kwam mijn zoon ter wereld. Een paar weken eerder dan verwacht en met twee prachtige voetjes in een ietwat bijzondere stand. Tijdens de zwangerschap werd dit al geconstateerd en tegen de tijd dat hij geboren werd, wisten we precies hoe het eruit zou komen te zien, welke behandelingen hij ervoor zou krijgen en wat het toekomstperspectief was.
De eerste weken van zijn leven ging dat ieniemienie beentje elke week in een nieuw gipsje. Daarna volgde een periode waarin hij drie maanden lang 24 uur per dag een orthopedische spalk moest dragen. Tot zijn vierde verjaardag moest hij deze spalk elke nacht aan om de stand van zijn been goed te houden.
Slaapschoenen
Slaapschoenen noemde hij ze. En hij was stomverbaasd toen hij er op een gegeven moment achter kwam dat andere kinderen deze helemaal niet aan hoefden wanneer ze gingen slapen.
Gelukkig voor hem wonen we niet in een minder ontwikkeld deel van de wereld. Want voor een kind met klompvoeten die pak hem beet in India geboren wordt, ziet de wereld er een stuk minder rooskleurig uit na zo’n diagnose. Daarnaast hadden we als ouders ook het geluk om in een team van professionals op het gebied van klompvoeten terecht te komen. Er werd goed met ons gecommuniceerd, waar nodig werden plannen aangepast en er werd geluisterd naar onze vragen en onzekerheden. Want ja, huilde hij nou omdat hij pijn had door een drukplekje of omdat baby’s nu eenmaal weleens huilen?
Informed consent
Helaas hoor ik maar al te vaak dat de communicatie tussen arts en patiënt niet lekker loopt. Of dat nu komt omdat een patiënt graag hoort wat hij wil horen -bijvoorbeeld bij een plastisch-chirurgische ingreep waarbij iemand een bepaald resultaat voor ogen heeft - of omdat de arts in te moeilijke taal spreekt waardoor de patiënt al snel afhaakt. Ik weet het niet.
Wat ik wel weet, is dat je als arts wettelijk gezien verplicht bent om de patiënt zo helder en duidelijk mogelijk te informeren over de medische behandeling, verwachtingen, mogelijke risico’s en alternatieven. Want alleen met deze informatie kan de patiënt tot een zogeheten informed consent komen. Een patiënt dient namelijk toestemming te geven voor een medische behandeling en dat kan natuurlijk alleen maar wanneer je goed geïnformeerd bent.
Aansprakelijk
Heeft de arts jou niet gewezen op een veelvoorkomend risico van een behandeling? Doet dit risico zich voor en is voor jou duidelijk dat je niet akkoord was gegaan met de behandeling wanneer je van dit risico had geweten? Dan kun je de arts aansprakelijk stellen voor de gevolgen van deze medische behandeling.
Natuurlijk zal er in elk individueel geval beoordeeld moeten worden in hoeverre de arts verwijtbaar heeft gehandeld. Wanneer er sprake is van een spoedeisende situatie ligt dit namelijk weer anders dan wanneer je zelf kiest voor bijvoorbeeld een plastisch-chirurgische ingreep. Een levensreddende ingreep kan immers niet wachten op een uitgebreid gesprek waarin opties en alternatieven besproken worden. En juist voor een plastisch chirurg is het van belang dat de patiënt zo volledig mogelijk geïnformeerd wordt over de mogelijkheden en de wensen van de patiënt.
Behandelopties
De ieniemienie voetjes van mijn zoon passen inmiddels in schoenmaat 41. En door zijn puberale groeispurten zijn de pezen van zijn onderbeen wat verkort. Tijd dus voor een wat intensievere behandeling: zoonlief mocht weer voor een paar weken in het gips. Inmiddels oud genoeg om zelf ook toestemming te geven voor deze behandeling zijn we het gesprek met de artsen aangegaan. Opnieuw werden wij geïnformeerd over de prognose en mogelijke behandelopties.
Waar ik vooral geïnteresseerd was in de verschillende soorten behandelingen en de voor- en nadelen hiervan had mijn zoon hele andere vragen. Hij wilde graag weten of hij met het loopgips zou mogen rennen. Nee dus. En of hij zelf de kleur van het gips mocht uitkiezen? Dat wel. En dat hebben we geweten: we hebben inmiddels gipsbenen in alle kleuren van de regenboog bovenop de kast staan.
Slapeloze nachten
We gingen dus goed voorbereid de gipsperiode in. Dat dachten wij tenminste. Al snel bleek echter dat ook deze behandeling net iets anders liep dan we hadden verwacht en gehoopt. Maar het contact met het ziekenhuis was gelukkig nog net zo fijn als 13 jaar geleden. En na een paar weken konden we ook deze gipsperiode weer goed afsluiten.
Het grootste verschil? Dat de baby van toen nu gelukkig wel heel precies kon aangeven waar het pijn deed of waar het gips niet lekker zat. Dat maakte de slapeloze nachten er niet minder vervelend om. Maar we hoefden in ieder geval niet te raden waardoor het kwam.
